Hype of trend: hoe leer je het verschil te zien?

12 juni 2020

Trend of een hype?

In je werk kijk je voortdurend vooruit: wat zijn nieuwe technologieën? Hoe veranderen de wensen van mensen? Wat doet de concurrent? En dan is natuurlijk vooral de vraag: wat moet ik ermee? In deze blog helpen we u om het verschil te zien tussen een hype en een trend. Alvast wat verwachtingsmanagement: het lukt niet altijd…

Wat is een trend, en wat is een hype?

Heel simpel: een trend is een maatschappelijke verandering. Dat betekent dus dat de samenleving – wij – in beweging zijn. Sommige trends zijn relatief goed te voorspellen, en kwantitatief te benaderen. Denk bijvoorbeeld aan een demografische ontwikkeling.

Een hype is daarentegen een verschijnsel dat tijdelijk bovenmatig veel media-aandacht krijgt en daardoor belangrijker lijkt dan het in werkelijkheid is. Dat is iets anders dan een rage; een rage is iets wat heel snel populair wordt, maar zonder media-aandacht.

Trends en hypes herkennen we in nieuwsberichten om ons heen.Ze worden besproken aan de talkshowtafels en bij de kapper, en staan in de welbekende top-zoveel-lijstjes. Er zijn de containerbegrippen, zoals duurzaamheid, digitalisering, automatisering en deeleconomie. En er zijn de nieuwe woorden die we maken om ontwikkelingen te duiden. Denk aan ‘boomer’ (het woord dat Van Dale koos tot het woord van het jaar 2019), maar ook andere genomineerden: diversiteitsverlof, ecopopulisme, levensloopstress, nulrentoceen en natuurlijk ‘….-schaamte’. Vliegschaamte, vleesschaamte en bezorgschaamte bijvoorbeeld.

Als nieuwsgierige nieuwsconsument rijst de vraag: wat moet ik met al die nieuwe informatie? Hoe onderscheid ik een trend van een hype? Hoe onderscheid ik vluchtige veranderingen van meer fundamentele ontwikkelingen?

Hoe beoordeel je nieuwe informatie?

Het weinig bevredigende antwoord is: je moet even afwachten. Niet passief, maar actief: het is van groot belang om de ontwikkeling die je ziet te monitoren en goed bij te houden welke beweging optreedt.

De ‘levensloop’ van een trend en een hype is voor een groot gedeelte hetzelfde, kijk maar naar de afbeelding hieronder:

Trend of een hype?
  1. Trend trigger: het begint met de early adopters, die een nieuwe ontwikkeling aanstichten of omarmen.
  2. Snelle groei: door media-aandacht of door een sneeuwbaleffect wordt een trend door een snelgroeiend publiek opgepikt.
  3. Piek: de verwachtingen zijn hooggespannen. Dit is het moment dat de kapper en je oom op een verjaardag ook over de trend beginnen te spreken. Bijvoorbeeld: “het is wat met dat 5G-netwerk.”
  4. Snelle daling: dit wordt het ‘dal van de desillusie’ genoemd. De hooggespannen verwachtingen worden niet direct waargemaakt; er blijken bijvoorbeeld nog kinderziektes aan een technologie te kleven, of het verwachte succes van ‘zelfsturende teams’ blijft uit..

Pas na deze daling kan het onderscheid worden gemaakt tussen een hype en een trend. De hype zakt verder weg, en raakt het brede publiek kwijt. Een trend daarentegen maakt een periode van ‘verlichting’ door en vindt een nieuw evenwicht. Om bij het 5G-voorbeeld te blijven: de eerste steden ontwikkelen een goed functionerend 5G-netwerk.

Monitor trends, scan de horizon op zoek naar nieuwe signalen

De kunst van het onderscheiden van hypes en trends zit erin om eerder dan anderen het verloop van een ontwikkeling te kunnen plaatsen. Door eerder kennis te verzamelen koop je strategische tijd: tijd om een nieuw product in de markt te zetten, of tijd om je voor te bereiden op een veranderende omgeving.

Dat vraagt om het monitoren van signalen. Zo verzamel je als organisatie informatie die je gebruikt als bewijslast. Verzamel zowel signalen voor de mogelijkheid dat een ontwikkeling een voorbijgaande hype is, als dat een ontwikkeling een blijvende trend is. Doe dat niet alleen, maar ga daarover in gesprek met mensen binnen en buiten de organisatie. Zorg voor een combinatie van andere invalshoeken, en probeer zo de signalen gezamenlijk te duiden.

Hoe doe je dat structureel?

In een volgende blog laten we zien hoe je als organisatie zelf een monitoringssysteem opzet voor zwakke, maar belangrijke signalen van verandering. Meer weten? Neem contact met ons op met info@futureconsult.nl.